آشنایی با استان ایلام (1)
به نام خداوند هستی بخش
استان ایلام عروس دلربای زاگرس، سرزمینی محصور در میان درهها و کوههایی سربهفلککشیده با تاریخ و تمدنی غنی است که مملو از ناگفتههای بسیار از تاریخ هزاران ساله است.
ایلام عروس زاگرس، سرزمين شگفتیهای ايران، پوشیده از جنگل و کوهستان است و در غرب رشتهکوه زاگرس قرار دارد و به همین دلیل پوشش گیاهی استان بسیار غنی بوده و مناظر بدیع و زیبا به وجود آورده است. دره، آبشار، جنگل، کوه و... همه و همه دست به دست هم دادهاند تا میزبان گردشگران و دوستداران طبیعت باشند.
استان ایلام در سال 1353 تاسیس شده و دارای دوازده شهرستان آبدانان، ایلام، ایوان، بدره، درهشهر، دهلران، چرداول، ملکشاهی، مهران ، هلیلان ، چوار و سیروان است و حدود 600 هزار نفر را در خود جای داده است.
ایلام سرزمینی تاریخی بوده و وجود آثار تاریخی زیاد و گورهای قدیمی مهر تاییدی بر این ادعا است.
ایلام دارای نفت و گاز بسیاری است، ولی با این حال تعداد بیکاران این استان زیاد بوده و محرومترین استان کشور است. کانیهای غیرفلزی نیز بخشی از معادن استان را در بر میگیرد. دامداری و کشاورزی پایههای اقتصادی استان را تشکیل میدهد.
رود سیمره یکی از رودهای غرب ایران است. این رود از سرشاخههای مهم رود کرخه است که از بلندیهای برفگیر شمال غربی ایران سرچشمه گرفته و پس از گذر از شهرستانهای هلیلان ؛ سیروان ؛ بدره و دره شهر در محل پل گاومیشان به رودخانه کشکان پیوسته و رود کرخه را به وجود میآورد.
استان ایلام با وسعت 20٬150 کیلومتر مربع، 1٫2 درصد از مساحت ایران را دربر گرفته است و بیست و دومین استان ایران از نظر وسعت محسوب میشود. این استان در غرب کشور واقع شده است.
استان ایلام از غرب به کشور عراق، از جنوب به استان خوزستان، از شرق به استان لرستان و از شمال به استان کرمانشاه محدود میشود.
منطقه ایلام به غیر از نواحی جنوب غربی آن، کوهستانهای بسیار بلند و در هم تنیدهای دارد که از چینخوردگیهای متعدد و موازی به وجود آمدهاند. این کوهستانها در شرق و شمال شرق ایلام آنچنان از عظمت برخوردار است که باعث ایجاد دشتهای میان کوهی شده است. امتداد این رشتهکوهها عموما از شمال غربی به سوی جنوب شرقی است
بهطور کلی شمال وشمال شرق استان را ارتفاعات وکوهستانهای بلند دربر گرفته و نیمه غربی و جنوب غربی آن از نواحی کمارتفاع با شیبی به طرف غرب تشکیل یافته است که دشتهای وسیع گرمسیر منطقه مهران، دهلران و دشت عباس در این ناحیه قرار دارد.
بیش از هفتاد درصد استان را کوهستان تشکیل میدهد. چینخوردگیهای استان، موازی و منظم و جنس آنها رسوبی و بیشتر از نوع آهک و گچ است. کوههای مانشت، سیوان، قلارنگ، قلاجه، لنه و چرمین از کوههای شمال و شمال شرق استان است. همچنین از دیگر کوههای استان میتوان به سلسله ارتفاعات کبیرکوه، ارتفاعات دینارکوه، اناران، سیاه کوه، رشتهکوههای کمارتفاع مرزی غرب پشتکوه مشرف بر دشتهای بینالنهرین و رنوی مسلط بر دشت ایوان اشاره کرد و کبیرکوه و دینارکوه مهمترین ارتفاعات استان به شمار می روند
استان ایلام دارای تنوع اقلیم و آب و هوا بوده به نحویکه جنوب استان ایلام از مناطق گرمسیر کشور است .
بخشهای شمالی، جنوبی و غربی استان دارای اختلاف درجه حرارت و بارندگی زیاد هستند که دلیل آن هم وجود ارتفاعات است. در نتیجه سه منطقه سردسیری، گرمسیری و معتدل در این استان وجود دارد:
مناطق کوهستانی شمال و شمال شرق دارای اقلیم نسبتا سرد و زمستان طولانی بوده و حداقل درجه حرارت در زمستان تا 10 درجه زیر صفر میرسد، میزان بارندگی آن نیز به بیش از 500 میلیمتر در سال میرسد.
مناطق جلگهای غرب و جنوب غرب استان اقلیم گرمسیری دارند. بیشترین میزان دمای این نواحی تا 50 درجه بالای صفر است. متوسط بارش سالانه نیز در این مناطق 200 میلیمتر است.
مناطق میانی اقلیم معتدل دارد که در زمستان درجه حرات تا 5 درجه زیر صفر میرسد .
بهطور کلی 50 درصد بارندگی استان درفصل زمستان، 20 درصد در فصل بهار، 29 درصد درفصل پاییز و 1 درصد درفصل تابستان به وجود میآید.
کردها بیشترین جمعیت استان ایلام را تشکیل میدهند، سپس لرها و بعد از آن عربها هستند که همگی تشیع بوده و شیعه مذهب می باشند.
بیشتر مردم این استان به زبان کردی ایلامی تکلم میکنند، اما لری، لکی و عربی نیز در استان مورد استفاده قرار میگیرد
خوراکیهای محلی و صنایع دستی این استان که حاصل دستان هنرمند مردان و زنان این خطه است، از گذشته تابهحال مشهور بوده است. صنایع دستی این استان متناسب با تمامی سلیقهها بوده و گردشگران را بهسمت خود وا میدارد.
شیرینی بژی برساق، حلوای بگل و نان ساجی از سوغاتیهای معروف این استان است.
گلیم برجسته ایلام با شهرتی کهن، چیت بافی ایلام و گیوه ایلام از مهمترین صنایع دستی استان ایلام است.
استان ایلام با داشتن منابع طبیعی بینظیر و بسیار دیدنی توجه بسیاری از گردشگران را به سوی خود جلب میکند. جاذبههای این استان هم تاریخی و هم طبیعی است. این استان با وجود کوچک بودن، ظرفیتها و پتانسیلهای بسیار زیادی در بخش گردشگری دارد که هر گردشگری مایل به تجربه آن است.
قلعه والی ایلام، سنگنوشته آشوری (گلگل) ملکشاهی، گورستان کان گنبد ایلام، آتشکده سیاهگل ایوان، کاخ فلاحتی ایلام، سنگنوشته تخت خان ایلام، طاق شیرین و فرهاد ایوان، موزه تاریخ طبیعی ایلام، دژ جولیان آبدانان، روستای کلم بدره، شهر تاریخی سیروان، شهر تاریخی ماداکتو درهشهر، تنگه بهرام چوبین درهشهر، تنگه شمشه سیروان، مسجد والی ایلام، گورستان چنار ایلام، پل گاومیشان درهشهر، تالاب سیاب درویش ملکشاهی، دریاچه دوقلوی سیاهگاو آبدانان، تنگه رازیانه ایلام، آبشار آما در ایلام، تنگ ارغوان ایلام، چشمه قیر دهلران، آبشار گچان ایلام، کبیرکوه ، دریاچه سد ایلام، تالاب زمزم در 74 کیلومتری شرق ایلام ؛ تنگه کافری ؛ سد سیمره در شهرستان بدره و رود سیمره درهشهر از دیدنیهای معروف استان هستند .
ایلام پایتخت خادمین حضرت ابا عبدالله الحسین ع بوده که هر ساله بواسطه نزدیکی ؛ امنیت ؛ و مهمان نوازی بسیار خوب ( ایلامی ها و عراقی ها ی مسیر عتبات عالیات ) بعنوان مسیر اول پر تردد کنگره عظیم اربعین شناخته شده است که هر ساله میلیون ها زایر عاشق دلباخته حضرت ابا عبدالله الحسین ع در داخل کشور و حتی سایر کشور هایی چون پاکستان ؛ آذربایجان و .... استان ایلام و مرز بین المللی مهران را به عنوان گزینه اول انتخاب می نمایند .
اربعین امسال (1403) بیش از 4 میلیون نفر در مرز بین المللی مهران تردد و مهران را به عنوان گزینه اول انتخاب نمودند .
میزبانی فوق العاده ایلامی ها با برپایی موکب های پذیرایی در ایام اربعین حسینی جلوه های خاصی از مهمانداری و پذیرایی را رقم زده تا زوار حضرت امام حسین در نهایت ارامش ؛ آسایش ؛ امنیت و .....تردد نمایند .
استان ایلام به عنوان دروازه مدیترانه نیازمند وجود توسعه ؛ تکمیل ؛ تجهیز و ایجاد زیر ساخت های اساسی و اصلی چون خطوط هوایی ؛ اسفالته و ریلی ؛ بیمارستان های مجهز برای زایرین و گردشگری سلامت و ...... بوده تا از این ظرفیت عظیم و پتانسیل فوق العاده بیشترین بهره و استفاده را ببرد .
استان ایلام با 420 کیلومتر مرز مشترک با کشور عراق و این همه ظرفیت و پتانسیل فوق الاده ی بالفعل و بالقوه در همه بخش های فرهنگی ؛ اجتماعی و اقتصادی بوده و علیرغم تلاش دولت مردان در دوول مختلف همچنان محرومیت ؛ بیکاری ؛ فقر و فلاکت جولان می دهد و نیازمند توجه ویژه مسؤولین محترم ؛ گروه های جهادی ؛ سازمان های مردم نهاد و .... بوده و چشم به راه انسان های دلسوز ؛ مومن ؛ انقلابی ؛ کارشناس ؛ و آگاه به مسایل گوناگون جهت بالفعل شدن پتانسیل های بالقوه می باشد .
مردم ایلام امیدوارند که خادمین ملت و انهاییکه دل در گرو ایران عزیز و تمدن نوین اسلامی دارند به یاری ایلام مظلوم اما سربلند بشتابند .
می شود و می توانیم ایلام را توسعه داده و اباد نماییم . به امید آنروز
چون ایران نباشد تن من مباد