مهمترین نکته اقتصادی در بیانیه گام دوم انقلاب
مهمترین نکته در بخش اقتصادی بیانیهی گام دوم وجود یک طرح کلی در بافتار این نوشتار است. به بیان دیگر در ذهن خود یک کلانتصویر عمومی با اجزای همساز با هم داشته و ما با طرح کلی یک سیاست توسعه مواجهیم نه تعدادی شعار اقتصادی کنار هم چیده شده. وجود این چشم انداز کلی در حالیکه حتی در مصاحبههای بعضی مقامات اقتصادی هم به سختی میتوان ردی از یک تصویر کلان را دید انصافاً دلگرم کننده و امیدبخش است.
نکتهی بعدی اشاره به این است که اساساً تحریمها در جوار ضعفهای داخلی اقتصاد معنا مییابند و با حل ضعف داخلی، اثر تحریم هم شدیداً کاهش مییابد. بهطور خاص و دربارهی ایران دهه ۹۰، یک نکتهی کلیدی دیگر هم قابل افزودن به این تعبیر است: همآیندی راه حلها.
توضیح آنکه در سالهای اخیر با دستهبندیهایی از بحرانها، اَبَرچالشها و مانند آن مواجه بودهایم که هر صاحبنظری به فراخور نگاه خود آن را فهرست کرده بود. این فهرستها از شش بحران تا ۱۰۰ بحران متغیر بودهاند و کاملاً این حس را به مخاطب میدهند که با یک همآیندی بحرانها مواجهیم و ناچار از وانهادن بخشی از آنها به هر قیمت و مبارزه با بعضی دیگر هستیم.
در نقطهی مقابل نگاه دیگری هم وجود دارد که اگر چه کمتر به تریبونهای عمومی راه پیدا کرده، ولی به حقیقت نزدیکتر است که من از آن به عنوان «همآیندی راهحلها» یاد میکنم. در این نگاه همهی اَبَرچالشها اجزای مختلف یک اَبَرچالش مرکزی هستند و ما بسته به آنکه از چه زاویهای به این اَبَرچالش یگانه نگاه میکنیم شکل متفاوت و اسم متفاوتی برای آن خلق میکنیم. (بحران بانکی، بحران صندوقهای بازنشستگی، بحران بودجهی دولت، بحران محیط زیست و…) در این نگاه با حل یک مشکل، مشکلات دیگری هم بهدلیل آنکه همه جزئی از یک کل واحدند یا حل میشوند یا جداً تخفیف مییابند.